Sakarya Meydan Muharebesi Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna zemin hazırlayan en önemli savaşlardan bir tanesidir. Osmanlı Devleti'nin yıkılması üzerine birçok devlet tarafından işgale uğrayan Anadolu toprakları Kurtuluş Savaşı sayesinde tekrardan Türklere ait olduğu kanıtlanmıştır. Sakarya Meydan Muharebesi Kurtuluş Savaşı içinde bulunan en önemli savaşlardan biri olarak görülmektedir.



SAKARYA MEYDAN MUHAREBESİ'NİN KISACA ÖZETİ

Kurtuluş Savaşı sırasında Türkler ile Yunanlılar arasında meydana gelen Sakarya Meydan Muharebesi için Tekalif-i Milliye Emirleri yayınlanmış ve ordunun ihtiyaçlarını karşılanmaya çalışılmıştır. Ordunun ihtiyaçlarını bir kısmı karşılandıktan sonra Yunanlılara karşı 23 Ağustos 1921 tarihinde Sakarya Ovası önünde iki taraf arasında çatışmalar başlamıştır.

Yunanlıların amacı Kütahya- Eskişehir Savaşı'nda olduğu gibi Türk ordusunun sol kanadını çember içine alarak yok etmek ve Ankara'ya ulaşmaktı ancak 23 Ağustos 1921'de Türk savunma hattı önünde saldırı düzenine giren Yunanlılar 24 Ağustos'tan itibaren iki Kolordu ile Türk sol kanadına saldırmaya başladılar. 

31 Ağustos Yunan Ordusu'nun saldırılarında gerileme görüldü. Yunan Ordusu 7 Eylül'den itibaren sol kanattan kuvvetlerini çekmeye başladı daha sonra 12 -13 Eylül gecesi Sakarya doğusundaki arazi Yunanlılardan geri alındı.

SAKARYA SAVAŞI TARİHİ

Sakarya Savaşı 22 gün 22 gece sürmüş 23 Ağustos 1921 tarihinde başlamış ve 13 Eylül 1921 tarihinde sona ermiştir.

SAKARYA SAVAŞI ÖNEMİ

Sakarya Meydan Muharebesi Kurtuluş Savaşı'nın en önemli muharebelerinden kabul edilen savaştır. Tekalif-i Milliye Emirleri ile Türk ordusunun eksiklerini bir kısmı tamamlanmış ve savaşa hazırlanmaya çalışılmıştır. 23 Ağustos'ta Yunanlılar taarruzu başlamış Mustafa Kemal Paşa: ‘Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır.’ diyerek tarihe geçen sözünü bu savaşta söylemiştir. Böylece 22 gün 22 gece sürecek 13 Eylül 1921'de Türk ordusu büyük bir zaferle Yunan ordusunun kaçmasını sağlamıştır. Sakarya Meydan Muharebesi ile 1683 Viyana bozgunundan beri devam eden Türk geri çekilmesi durmuş Yunanlılar savunmaya Türkler taarruza geçmiştir.

SAKARYA SAVAŞI NEDENLERİ VE SONUÇLARI

Sakarya Meydan Muharebesi nedenleri:

Yüzyıllar boyunca Anadolu topraklarına sahip olmak isteyen dış güçler özellikle 1. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin kaybeden tarafta yer alması ile Anadolu toprakları işgale başlamıştır. Bu süreçte Yunanistan İzmir ve çevresi üzerinde hak iddia ederek bölgeyi işgal etmiş ve İzmir'in Yunanistan'a ait olduğunu iddia etmiştir. Ayrıca Ankara'ya kadar gelmeyi amaçlayan Yunan Ordusu Büyük Millet Meclisi'ni kapatmayı amaçlamıştır. Türk direnişini tamamen bitirerek Anadolu topraklarını tamamen işgal etmeyi amaçlamışlardır.

Sakarya Meydan Muharebesi'nin sonuçları:

- 22 gün 22 gece süren savaş sonucunda Yunanlılar yenilmiş ve savunma durumuna geçmişlerdir.

- Türkiye Büyük Millet Meclisi hakkında halk arasındaki şüpheler ortadan kalkmıştır.

- Mustafa Kemal'e TBMM tarafından gazilik ve mareşallik unvanı verilmiştir.

- 5 ağustos 1921'de Kanun ile birlikte Mustafa Kemal'e Başkomutanlık yetkisi süresiz uzatılmıştır.

- Kurtuluş Savaşı'nın son savunma savaşı olarak bilinir.

- İtalyanlar Sakarya Savaşı'ndan sonra Anadolu topraklarını tamamen boşaltmışlardır.

- Rusya aracılığı ile Kafkas cumhuriyetleri ile Kars Antlaşması imzalanmış ve doğu sınırı belirlenmiştir.

- İngiltere ile esir mübadelesi anlaşması imzalanmış ve Malta'daki Türk Esirler serbest bırakılmıştır. Fransa ile Ankara Antlaşması imzalanmıştır.

- Ukrayna ile dostluk Antlaşması imzalanmıştır.

Kaynak Milliyet